Bất kỳ công trình xây dựng, nhà ở nào dù lớn hay nhỏ đều không thể không kể đến một loại vật liệu xây dựng quan trọng đó là cát. Cát là một vật liệu xây dựng có dạng hạt và có được tìm thấy trong tự nhiên. Thành phần của nó bao gồm các hạt đá mịn và khoáng chất. Kích thước của hạt cát thường trong khoảng 0,05 – 1mm. Cát được sử dụng phổ biến và rộng rãi như một thành phần không thể thiếu trong xây dựng.
Các loại cát trong xây dựng được phân loại dựa trên thành phần và chất tạo thành. Mỗi loại sẽ có ứng dụng trong các loại công trình khác nhau. Việc tìm ra loại cát để xây nhà sẽ là một thử thách đối với gia chủ trước khi đặt nền móng cho việc xây nhà. Nền tảng cát rất quan trọng sẽ giúp họ làm nền móng vững chắc cho ngôi nhà để gia đình luôn an toàn. Theo chân chúng tôi cùng tìm hiểu cụ thể hơn qua bài viết dưới đây nhé.
Table of Contents
Cát là gì?
Cát là vật liệu xây dựng dạng hạt, có nguồn gốc tự nhiên. Bao gồm các hạt đá và khoáng vật nhỏ và mịn. Thành phần chủ yếu là Silica, thường ở dạng thạch anh, là chất với độ trơ về mặt hóa học cũng như do có độ cứng đáng kể. Nên có khả năng chống phong hóa khá tốt. Theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7570:2006 về cốt liệu cho bê tông và vữa thì để đảm bảo chất lượng bê tông thì cát vàng dùng để trộn bê tông cần phải là loại cát sạch, không lẫn tạp chất, hạt cát đều, hình tròn. Môđun độ lớn từ 2,0 –3,3. Hàm lượng muối gốc sunphát không quá 1% khối lượng. Cát chứa hàm lượng sỏi có đường kính từ 5-10 mm và không vượt quá 5% khối lượng. Hàm lượng mica có trong cát không được lớn hơn 1% theo khối lượng.
Cát dùng trong xây tô phải có môđun độ lớn không được nhỏ hơn 0,7. Hàm lượng muối gốc sunphát không quá 1% khối lượng. Hàm lượng bùn sét, hữu cơ chứa trong cát không quá 5% khối lượng. Và cát không chứa sét hay các tạp chất khác ở dạng cục. Hàm lượng sỏi có đường kính từ 5-10mm: Không có.
Các loại cát và ứng dụng trong xây nhà
Tại Việt Nam, cát dùng trong xây dựng nhà ở có nguồn gốc chủ yếu từ: sông, suối và biển. Các loại cát khác nhau về đặc tính vật lý, kỹ thuật, nguồn gốc. Cũng như khác nhau về giá cả nên được ứng dụng khác nhau trong xây dựng. Căn cứ theo mục đích sử dụng, cát được chia làm 03 loại: Cát bê tông, cát xây tô và cát san lấp.
– Cát bê tông: Đây là loại cát thường thấy và phổ biến với hầu hết các loại công trình. Là loại cát vàng hạt lớn và được khai thác từ sông lớn, suối. Đặc điểm của cát vàng là có màu vàng đặc trưng và làm bê tông nhanh cứng. Cát vàng hạt lớn sử dụng tốt nhưng giá thành cao nên chỉ dùng để đổ bê tông.
– Cát xây tô: Còn gọi là cát xây, là loại cát sạch, mịn thường được dùng để xây hoặc trát tường. Là cát hạt vàng hạt vừa hoặc cát đen. Đây là loại cát có màu sẫm, gần giống với màu đen. Để tiết kiệm chi phí xây nhà có thể dùng cát đen. Cát đen khác với cát vàng là có hạt nhỏ và khá mịn không lẫn tạp chất, Và có giá thành rẻ hơn nhiều so với cát vàng.
– Cát san lấp: Cũng là loại cát đen nhưng kích cỡ hạt của chúng không giống nhau. Cát này thường có màu xám và rất hay lẫn tạp chất nên chất lượng không bằng hai loại nói trên. Tuy nhiên, giá thành cát lấp rẻ nhất nên được sử dụng làm san lấp nền, móng nhà.
Ảnh hưởng của cát đến chất lượng công trình xây dựng nhà ở
Cát thường chứa ba loại tạp chất gồm: bùn, bụi sét và tạp chất hữu cơ. Nếu chọn cát có chứa nhiều tạp chất sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình xây dựng.
– Cát có chứa tạp chất hữu cơ sẽ làm suy giảm cường độ bê tông, vữa và tiết chất làm lang lổ bề mặt công trình.
– Cát có clo (muối) sẽ gây nên hoan rỉ cổ thép, giảm độ bền công trình, dễ làm công trình sập, đứng gãy sau một thời gian sử dụng.
– Cát bẩn xây trát sẽ làm bề mặt công trình sần sùi ố mốc.
Kinh nghiệm chọn cát để xây nhà mới bền, đẹp và tiết kiệm
Có nhiều cách để để kiểm tra chất lượng và chọn cát như:
– Lấy một nắm cát rồi nắm chặt lại trong lòng bàn tay rồi thả cát rơi ra. Nếu là cát bẩn thì bạn sẽ thấy lòng bàn tay dính bùn, đất sét hay các loại tạp chất khác.
– Đưa một vốc cát khô lên cao, thả xuống, nếu thấy bụi bay nhiều là cát bẩn và ngược lại. Cát chất lượng tốt thường có màu vàng.
– Đổ cát vào nửa bình thủy tinh, thêm một ít nước vào. Rồi khuấy lên thật đều sau đó để cát lắng xuống đáy. Các chất bẩn và tạp chất sẽ xuất hiện rõ trên phần nước trong bình. Nếu nước đục là cát bẩn, nước có màu vàng là cát nhiễm phèn, nước có váng là cát dính dầu mỡ. Nguyên tắc là nếu hàm lượng bùn hoặc bụi bẩn vượt quá 3% tổng trọng lượng cát thì cần làm sạch loại cát đó trước khi sử dụng.
Lời kết
Vai trò của cát khi xây nhà là rất quan trọng. Khi các bạn bố trí đúng tính năng của mỗi loại giai đoạn, thì các bạn sẽ đạt độ kiên cố tối đa như mong muốn. Những vấn đề ở trên cơ bản đã hướng dẫn cho các bạn biết được các loại cát thường được dùng trong xây nhà là như thế nào? Chúc các bạn thành công trong việc chọn lựa loại cát phù hợp nhất cho ngôi nhà của mình nhé.
