Khi gia chủ có dự định xây nhà hoặc đang trong quá trình thi công xây dựng nhà ở của mình thì có rất nhiều vấn đề cần phải lo toan và cân nhắc để lựa chọn. Trong đó, việc lựa chọn vật liệu xây dựng là một trong những công việc quan trọng kể cả là trước hay trong thời gian xây dựng.
Khi lựa chọn vật liệu xây dựng, gia chủ cần chú ý sao cho kết cấu công trình được vững chắc, bền bĩ, thẩm mỹ, tinh tế, hiện đại… nhưng bên cạnh đó thì giá cả của vật liệu cũng cần phải hợp lý và phù hợp với điều kiện tài chính của gia chủ. Gia chủ nên tìm hiểu thông tin và giá cả của các loại nguyên vật liệu cần thiết trước khi chuẩn bị xây nhà ở, như vật liệu xi măng, vật liệu sắt thép, vật liệu gạch đá…
Table of Contents
Kiến thức lựa chọn vật liệu xây dựng khi xây nhà ở
Chọn vật liệu xây dựng (VLXD) là công việc khó khăn với tất cả mọi người. Dù bạn chọn phương án khoán công hay khoán trắng bạn vẫn nên tìm hiểu kỹ về VLXD. Vật liệu xây dựng quan trọng nhất là cát, gạch, thép, đá, nước và xi măng. Chúng tôi sẽ liệt kê một số điểm quan trọng để giúp bạn có được những tiêu chuẩn chung và có thể chọn từ những cái có sẵn. Xây nhà cần các loại nguyên vật liệu gì?
Vật liệu xi măng
Xi măng là một chất gắn kết các thành phần cát, đá và nước lại với nhau để hình thành đá nhân tạo (bê tông). Xi măng là thành phần quan trọng nhất trong công tác xây tô, và đổ bê tông. Chọn xi măng thích hợp sẽ đảm bảo sự vững chắc cho công trình xây dựng. Nên lựa chọn nhãn hiệu xi măng uy tín, có danh tiếng và được sự tin tưởng của nhà thầu cũng như kiến trúc sư.
Có thể phải tốn thêm chi tiết rất lớn sau này để sửa chữa nếu như tiết kiệm một vài nghìn đồng khi mua xi măng để xây rồi bạn không thể thay thế hoặc cải thiện nó như với mái ngói hoặc với một số các thứ khác. Nếu nó kém chất lượng bạn phải đập bỏ để làm lại. Chi phí mua xi măng chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng giá trị của công trình. Thông thường xi măng chiếm khoảng 7% – 9% tổng giá trị công trình. Vì vậy khi lựa chọn xi măng, bạn hãy chắc chắn mình đã quyết định đúng.
Vật liệu cát
Cát chất lượng có thể được xác định một cách dễ dàng bằng cách lấy một vốc cát rồi nắm tay lại. Bầt kỳ chất bẩn nào (như bùn) sẽ dính lại vào lòng bàn tay bạn. Trong cát có đất sét, sạn hay các chất bẩn khác có thể sẽ làm ảnh hưởng đến công trình. Chúng cần được sàng lọc ra khỏi cát trước khi sử dụng.
Một phương pháp kiểm tra khoa học hơn cách trên là đổ cát vào nửa bình thuỷ tinh, thêm một ít nước vào rồi quấy lên. Cát sẽ lắng xuống đáy, cát chất bẩn sẽ xuất hiện rõ. Có một nguyên tắc là nếu hàm lượng bùn hoặc bụi bẩn vượt quá 3% tổng trọng lượng cát thì cát đó cần được làm sạch trước khi sử dụng. Tóm lại cát chất lượng là cát không thể chứa đất sét, chất bẩn, mica hay vỏ sò, … Không nên sử dụng cát nhiễm phèn hoặc nhiễm mặn trong bê tông và xây thô.
Đá sử dụng cho bê tông
Cốt liệu thô thường là những viên đá nhỏ tăng thêm sức chịu lực của bê tông. Đá sử dụng cho bê tông thông dụng hiện nay là đá 1×2 (kích thước hạt lớn nhất 20mm – 25mm).Cốt liệu đá phải sạch tạp chất khi đưa vào trộn bê tông
Trong khi lựa chọn đá, bạn cần lưu ý những yếu tố sau:
- Đá thông dụng có dạng hình khối, không có nhiều tạp chất và ít thành phần hạt dẹt;
- Cần loại bỏ ngay lập tức các tạp chất bằng cách sàng và rửa;
Nước cho xây dựng
Nếu bạn sử dụng nước máy từ hệ thống cấp nước thì không cần phải lo. Trường hợp bạn dùng nước giếng hay nguồn khác thì nước cần phải sạch, không có chất bẩn. Tuyệt đối không dùng nước biển, nước phèn, nước ao hồ, nước lợ, nước có váng dầu, mỡ để xây nhà. Lượng nước phù hợp với tỷ lệ xi măng sẽ giúp công trình vững chắc.
Vật liệu bê tông và vữa
Bê tông là loại vật liệu đá nhân tạo được hình thành bằng cách đổ khuân và làm rắn chắc hỗn hợp với tỷ lệ hợp lý của các thành phần gồm xi măng, nước, cát và phụ gia nếu có. Trong đó:
- Đá và cát (cốt liệu) đóng vai trò là bộ khung chịu lực;
- Chất kết dính và nước (hồ) bao bọc xung quanh hạt cốt liệu đóng vai trò là chất bôi trơn và đồng thời lắp đầy các khoảng trống giữa các hạt cốt liệu;
- Vữa là hỗn hợp gồm cát, xi măng và nước theo một tỷ lệ nhất định;
Bạn cũng cần lưu ý đến công tác bảo dưỡng. Chất lượng bê tông và vữa sẽ giảm (cường độ không đạt thiết kế ) nếu không có chế độ bảo dưỡng hợp lý và đúng cách:
- Đối với vữa xây tô: nên bảo dưỡng ẩm liên tục từ 7-10 ngày
- Đối với bê tông: Nên bảo dưỡng liên tục từ 10-14 ngày
Lưu ý:
- Nên sử dụng bê tống mác ≥250 (tỷ lệ 2:3:5 – 1 bao xi măng + 3 thùng đá); đối với các cấu kiện: Cọc bê tông cốt thép, móng, đá kiềng, công trình ngầm, cột, sàn sân thượng;
- Nên sử dụng mác bê tông ≥ 200 ( tỷ lệ 1:2:3 – 1 bao xi măng + 4 thùng cát + 6 thùng cát) đối với các chi tiết còn lại;
- Vữa xây sử dụng tỷ lệ: 8 thùng cát (tỷ lệ 1:4), cát sử dụng có độ lớn ≥ 2 (sử dụng cát bê tông càng tốt).
- Vữa tô sử dụng tỷ lệ: 10 thùng cát (tỷ lệ 1:5); nếu sử dụng cát quá nhỏ nên dùng tỷ lệ 1:4 hoặc 1: 4.5;
- “Thùng” ở đây là thùng sơn hoặc xô 18 lít. Lưu ý là các xô tôn thường có dung tích nhỏ hơn.
Gạch xây tường
Một số gia chủ có quan niệm rằng chỉ quan trọng tới phần kết cấu, mà quên đi mất nhiều phần quan trọng như gạch xây tường. Quan niệm rằng gạch chỉ để xây bao che, là chưa đúng. Có nhiều loại gạch khác nhau mà khi trải qua thời gian dầm mưa dãi nắng kết quả một số loại gạch sủi ra mùn hay vữa nứt đùn ra màu đỏ; đó là do gạch nung kém chất lượng, không đạt tiêu chuẩn.
Gạch có thể kiểm tra được thông qua quan sát. Thường có thì gạch tốt cần phải có hình dạng chuẩn với những góc cạnh sắc. Màu sắc tương đồng nhau cùng bảo đảm chất lượng tốt. Và sau đây là các cách kiểm tra gạch chất lượng:
- Khi làm vỡ một viên gạch, nó sẽ không vỡ vụn ra thành nhiều mãnh nhỏ;
- Đập 2 viên gạch vào nhau, gạch chất lượng sẽ phát ra âm thanh dứt khoát;
- Thử làm rơi một viên gạch ở độ cao khoảng 1 mét, gạch tốt sẽ không bị vỡ;
- Ngâm viên gạch vào trong nước khoảng 24 h sau đó kiểm tra trọng lượng của nó. Nếu trọng lượng nặng thêm hơn 15% bạn không nên sử dụng loại gạch này.
Vật liệu thép
Bê tông có sức chịu lực nén tốt những chịu lực kéo và lực uốn kém. Để khắc phục điều này thanh thép cần phải được đặt trong bê tông để có thêm sức chịu lực cần thiết. Do đó mới xuất hiện thuật ngữ bê tông cốt thép. Hãy lựa chọn thép từ những thương hiệu uy tín trên thị trường. Bạn nên tham khảo kích cỡ và chủng loại thép từ kiến trúc sư của bạn.
Lưu ý:
Thép xây dựng gia công thường có đường kính nhỏ hơn thông số ghi trên thanh thép. VD: Thông số là phi 12 thì thực tế chỉ là phi 10.
Cốp pha làm khuông bê tông
Cốp pha được sử dụng để làm khuôn đổ bê tông. Cốt pha phải đúng kích thước thiết kế mới đảm bảo được khả năng chịu lực của bê tông. Thực tế đây là việc của nhà thầu. Bạn có thể lưu ý với giám sát của bạn vấn đề này khi tiến hành xây dựng.
Hệ thống thiết bị điện, nước
Các thiết bị này sẽ được lắp đặt bên trong công trình; vì thế bạn nên chọ những sản phẩm có xuất xứ và chất lượng uy tín đồng thời có thiết kế phù hợp với ngôi nhà.